آسانسور واژه ای است که ریشه فرانسوی دارد. الیشا گریوز اوتیس، طراح و مخترع آمریکایی اولین بار موفق به ساخت آسانسور شد. انسان هر ساله به منظور تسهیل در روند زندگی روش های مختلفی را تجربه کرده است. یکی از بخش هایی که همواره برای انسان ها حائز اهمیت بوده است، تسهیل در جابجایی است. امروزه برای جابجایی راحت در بین طبقات، آسانسور وسیله ای پرکاربرد است. برای بالا بردن میزان ایمنی این وسیله که حاصل تلاش سال ها تحقیق است، از سیستم ترمز مکانیکی استفاده شده است. بدین وسیله استفاده از آسانسور موجب گسترش ساخت و ساز شد و به این شکل ساخت برج های بلند امکان پذیر گشت.
تقریبا تمامی آسانسورها ساختاری شبیه به هم دارند. همه آن ها از یک کابین و یا اتاقک برای قرار گرفتن افراد ساخته شده اند و توسط نیروی محرکه موتور با کابل های مخصوص و برق منجر به جابجایی مسافران بین طبقات ساختمان ها می شود، اما تفاوت اساسی در آن ها، شرکت سازنده طراح آن است. امروزه ایمن ترین شیوه برای جابجایی انسان و بار، استفاده از آسانسور است. مهمترین سوالی که به وجود می آید این است که چگونه ایمنی آسانسور را بالا ببریم؟
افزایش ایمنی آسانسور
جان انسان همیشه حائز اهمیت بوده است و به همین دلیل ایمنی انسان برای طراحان و سازندگان آسانسور همیشه در درجه اول و ایمنی بار در درجه دوم بوده است. استاندارد ایزو ISO-25740 به منظور افزایش ایمنی آسانسورها طراحی شده است و برای ساخت و طراحی آسانسور‌های مدرن امروزی به آن توجه بسیاری شده است، چرا که در صورت توجه نشدن به ایمنی آسانسور صدمات جبران ناپذیری رخ خواهد داد. شرکت هایی که تمامی قوانین در رابطه با ایمنی آسانسور را رعایت کنند، مدرک ایزو ایمنی آسانسور را کسب خواهد کرد و جزو شرکت های معتبر ساخت و طراحی آسانسور قرار خواهند گرفت. یکی از نکاتی که در خرید آسانسور ایمن برای منزل مسکونی، ساختمان تجاری و یا مراکز تفریحی باید مد نظر داشته باشیم، مراجعه به شرکت های معتبر دارای مدرک ایزو ایمنی آسانسور است.
برای بالا بردن ایمنی آسانسور، علاوه بر رعایت نکات ایمنی در طراحی و ساخت آن توسط شرکت سازنده، لازم است تا دو گروه افراد نکات مهم را رعایت کنند. گروه اول تکنسین ها و مهندسین شرکت ساخت آسانسور است و گروه دوم افرادی که بعد از نصب آسانسور از آن استفاده می کنند. در ادامه به بررسی توصیه هایی برای افزایش ایمنی آسانسور توسط این دو گروه خواهیم پرداخت.
توصیه های ایمنی برای تکنسین ها و مهندسین شرکت ها
- استفاده از استاندارد‌های آسانسور در هنگام نصب
- تعمیر و سرویس آسانسور طبق برنامه و به موقع
- استفاده از قطعات حاوی استاندارد لازم در ساخت و تعمیر آسانسور مانند: کابین آسانسور، ترمز ایمنی آسانسور، ریل، کنترل کننده مکانیکی سرعت، سیم بکسل، ضربه گیرها، قفل درب و سایر قسمت های آسانسور
- توجه به میزان استفاده از آسانسور در تعیین زمان سرویس و تعمیر آن ( بعضی از آسانسورها در مراکز تجاری و تفریحی و یا ادارات استفاده می شوند که به علت تعداد زیاد افراد در استفاده از آن، امکان استهلاک قطعات آن بسیار بیشتر است).
برای ساخت آسانسور، حتما مواردی چون : ابعاد چاه آسانسور‌های کششی، عمق چاهک مشترک و سیستم برق آسانسورها به دقت بررسی شود. - بررسی محل استقرار آسانسور ( حداکثر طول مسیر پیاده‌روی از درب ورودی ساختمان یا آپارتمان تا آسانسور در هر طبقه باید 45 متر باشد.)
- تنظیم دمای محیط موتورخانه ساختمان ( دمای موتورخانه باید بین 5 تا 40 درجه سانتی‌گراد حفظ شود).
- توصیه ایمنی برای دیگر افرادی که از آسانسور استفاده می کنند
- قبل از سوار شدن حتما به ظرفیت نوشته شده در آسانسور دقت کنید و هرگز بیشتر از ظرفیت اعلام شده سوار نشوید. انجام این کار موجب بروز حوادثی جبران ناپذیر خواهد شد. بر طبق استاندارد‌های آسانسور، همه آسانسورها باید مجهز به سیستم اعلام ظرفیت مازاد باشند.
- اجازه دهید اول مسافران داخل آسانسور خارج شوند، سپس شما وارد شوید تا از زیاد شدن بار درون کابین جلوگیری کنید.
- در هنگام باز و بسته شدن درب آسانسور از آن فاصله بگیرید تا موجب گیر کردن لباس‌هایتان نشود.
- در صورت امکان در کنار دیوارهای آسانسور بایستید و دستگیره کناری را بگیرید.
- در هنگام سوار و یا پیاده شدن حواستان به اختلاف ارتفاع سطح کابین از طبقه مورد نظر باشد. ممکن است بین طبقه مورد نظر و سطح کابین اختلاف ارتفاع باشد.
- در هنگام ورود و یا خروج از آسانسور به هشدارهایی که توسط آسانسور داده می شود و همچنین به باز و بسته شدن درب آسانسور دقت کنید. توجه به این نکات در هنگامی که کودکان همراه شما هستند بسیار ضروری است.
- توجه داشته باشید که فشار دادن متوالی کلیدهای آسانسور کمکی به تسریع عمل آن نخواهد کرد و فقط باعث بروز تداخل در روند سیستم هوشمند آسانسور و همچنین خراب شدن کلیدهای آن خواهد شد. با فشار دادن تنها یک بار کلید مورد نظر آسانسور، پیام شما به سیستم هوشمند آسانسور منتقل می‌شود.
- در هنگام جابجایی در آسانسور با کودکان، از بازی کردن آن‌ها با کلیدهای آسانسور جلوگیری کنید و در حین سوارو پیاده شدن از آسانسور مراقب آن‌ها باشید.
- با استفاده از کلیدهای باز و بسته شدن درب آسانسور در هنگام ورود به آسانسور می توانید از بسته شدن ناگهانی و یا نا به هنگام درب آسانسور جلوگیری کنید تا تمامی افراد سوار شوند.
- قطع شدن ناگهانی و پیش‌بینی نشده برق یکی از مشکلات بزرگ و اساسی برای عملکرد آسانسورها است. امروزه تقریبا تمامی ساختمان ها داری سیستم برق اضطراری هستند و آسانسورها نیز مجهز به سیستم Blackout می باشند، که در صورت قطعی ناگهانی برق، کابین را تا یکی از طبقات پشتیبانی خواهد کرد. در این شرایط مسافران لازم است تا خونسردی خود را حفظ کنند و از تلاش برای شکستن و یا باز کردن درب آسانسور پرهیز کنند، انجام این کارها فقط باعث بروز مشکلات جبران ناپذیر خواهد شد. توجه داشته باشد که کم شدن میزان اکسیژن درون آسانسور یک ذهنیت اشتباه است و در صورت محبوس شدن در کابین آسانسور نگران میزان اکسیژن نباشید و فقط خونسردی خود را حفظ کنید.
- یکی دیگر از فاکتورهای الزامی در استاندارد ISO-25740، نصب کلید اضطراری است تا در صورت بروز هرگونه مشکل، افرادی که در کابین آسانسور قرار گرفتند با استفاده از آن دکمه درخواست کمک کنند و تا آمدن نیروهای نجات در کمال خونسردی منتظر بمانند و از انجام کارهای عجولانه بپرهیزند.
- اگر آسانسور بین طبقات متوقف شد به هیچ عنوان سعی در خارج شدن از آسانسور نکنید، این کار موجب به وجود آمدن حوادث خطرناکی خواهد شد. در این مواقع باید از درب آسانسور دور شده و در کف آسانسور بنشیند و منتظر نیروهای نجات و تکنسین‌ها باشید.
- ترجیحا در مواقعی که ساختمان خالی از سکنه است از آسانسور استفاده نکنید تا در صورت بروز مشکل بتوانید دیگران را از اتفاق پیش آمده با خبر کنید.
- پیگیری های لازم را برای تعمیر و بررسی آسانسور به صورت ماه به ماه انجام دهید تا شرکت نیروهای پشتیبانی را برای سرویس آسانسور به محل مورد نظر بفرستد و با این کار از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.
- همواره توجه داشته باشید که داشتن استاندارد‌های لازم برای شرکت طراح و ساخت آسانسور بسیار الزامی است و برای خرید آسانسور به شرکت های معتبر که دارای نیروهای متخصص و خبره هستند مراجعه کنید.