آسانسور این روزهای یکی از تجهیزات پر استفاده در هر ساختمانی است و استفاده مداوم و زیاد از آنها همواره باعث شده که استهلاک بالایی داشته باشند. از طرفی ایمنی آسانسور یکی از نکات بسیار مهمی است که در روند نصب، استفاده و سرویس دهی آسانسور باید به آنها توجه کافی داشته باشید تا از بروز بسیاری از اتفاقات ناگوار پیشگیری کنید. رعایت نکات ایمنی آسانسور باعث میشوند که در زمان مناسب از بروز اتفاق‌های مختلف جلوگیری کنید و در صورتی که اتفاقی رخ داد، بیشترین کنترل را روی شرایط داشته باشید تا آسیب کمتری به افراد استفاده کننده از آن برسد. در ادامه به این موضوع می‌پردازیم که چه عواملی در ایمنی آسانسور تاثیرگذار است و نکاتی را در خصوص ایمنی آسانسور با شما در میان می‌گذاریم.
استاندارد ایمنی آسانسورها را جدی بگیرید
در ادامه چند مورد را در این زمینه با هم بررسی میکنیم:
- اولین نکته که باید در این بخش مد نظر داشته باشید، اهمیت نظارت مهندسین ناظر باتجربه است. از طرفی طبق قوانین وضع شده توسط سازمان تحقیقات صنعتی ایران برخی از قطعات مهم و پایه مورد استفاده در آسانسور باید دارای گواهینامه باشند. این قطعات عبارتند از: “ضربه گیرها، قفل درب، ترمز ایمنی یا پاراشوت، کنترل کننده مکانیکی سرعت یا گاورنر” البته فراموش نشود که سایر قسمت‌ها مانند دربها، ریل، سیم بکسل، کابین و… نیز باید استاندارد و با کیفیت باشند.
- مکانیکی بودن سیستم ترمز اضطراری مکانیکی باعث میشود که احتمال از کار افتادگی در آن وجود نداشته باشد و از طرفی فعال شدن این سیستم، باعث میشود که در صورت پارگی کابل‌ها مشکل خاصی برای افرادی که درون آسانسور هستند بوجود نیاید.
- تعداد کابل هایی که برای آسانسورها استفاده میشود بین 4 تا 8 عدد می‌باشد که حتی یکی از ای کابل‌ها توانایی تحمل وزن کابین و افراد درون آن را دارد. همچنین ضربه گیر موجود در چاهک آسانسور اجازه میدهد که در صورت سقوط (آن هم به احتمال بسیار پایین) اتفاق ناگواری رخ ندهد.
- ترمز ایمنی یا پاراشوت در آسانسورها زمانی فعال میشود که در صورت بروز هر مشکلی سرعت حرکت آسانسور شما بیشتر از حد مشخصی شده است. در چنین شرایطی گاورنر دستور قطع کردن برق را داده و آسانسور بعد از طی کردن مدت زمان مشخصی متوقف میشود.
نظارت درست ایمنی آسانسور
یکی از موارد بسیار تاثیرگذار روی ایمنی آسانسور این است که مهندس ناظر چه مواردی را و با در نظر گرفتن چه نکاتی بررسی میکند. در ادامه این موارد را با هم بررسی میکنیم:
- باید بررسی شود که آیا استانداردهای رعایت شده در این آسانسور با شرایط ساختمان مورد نظر سازگاری دارد یا خیر. در مواردی مشاهده شده که پیمانکاران برای کاهش هزینه و به دست آوردن سود بیشتر از استانداردهای نامناسبی که با شرایط ساختمان سازگاری ندارد پیروی میکنند.
- چاه آسانسور صرفا مورد استفاده برای آسانسور است و هیچ استفاده متفرقه ای از آن نباشد شود.
- وزن تعادلی که در چاهک مورد استفاده قرار گرفته باید مجهز به پاراشوت باشد.
- تهویه چاه باید استاندارد باشد.
- دیوارها و سقف کابین باید دارای مقاومت مکانیکی مناسبی باشند.
- سیستم Black out کمک میکند که کابین به آرامی تا طبقه بعدی پایین بیاید و به مسافرانی که درون آن هستند اجازه دهد که از آن بیرون بیایند.
- عملکرد اتوماتیک آسانسورها که معمولا به وسیله میکروسوئیچ انجام میشود باید فقط در زمانهای انجام شود که درب کابین بسته است.
- کلید روشنایی مورد استفاده برای چاهک باید در دسترس و وضعیت خاموش و روشن روی آن مشخص شده باشد، همچنین وجود یک پریز در این اتاق اجباری است.
- در زمان حفر چاه آسانسور باید حتما در نظر داشته باشید که از علائم و تجهیزات ایمنی مناسب برای هشدار و جلوگیری از سقوط افراد استفاده کنید.
در نظر داشته باشید مواردی که تا اینجا ذکر شد موارد تاثیرگذار روی ایمنی آسانسور و افراد استفاده کننده از آنها می‌باشد. اما عوامل تاثیر گذار روی ایمنی آسانسور به همین موراد خلاصه نمیشوند و شما باید در زمان استفاده از آسانسور یا در شرایطی درون وضعیتی بحرانی قرار می‌گیرید باید نکاتی را رعایت کنید که در ادامه بیشتر در مورد آنها صحبت میکنیم.
دانستی‌ها در مورد ایمنی آسانسور
دانستن نکات ضروری و مهم در مورد ایمنی آسانسور به استفاده کنندگان از این وسایل کمک میکند در صورت بروز هر مشکلی، با آن آشنایی نسبی داشته باشند و به این صورت بتوانند در شرایط اضطراری خونسردی خود را حفظ کرده و اقدامات لازم را انجام دهند. در ادامه این موارد را با هم بررسی میکنیم:
- تغییر سرعت آسانسور
افزایش سرعت در آسانسورها می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که معمول ترین آنها نوسانات برقی و ساییدگی قرقره‌ها می‌باشد. برای افزایش ایمنی در زمان تغییر سرعت کابین سیستم ایمنی خودکار الکتریکی طراحی شده است که افزایش ناگهانی سرعت برای ایمنی روش در کابین را متوقف خواهد کرد. همچنین در نظر داشته باشید که کثیفی یا ساییدگی سوئیچ‌های شتاب دهنده ممکن است باعث کند شدن سرعت آسانسورها گردند.
- پایین رفتن آسانسور بیش از حد
این مشکل معمولاً در آسانسورهای قدیمی و در زمانی که وزن بیش از مقدار مشخص شده در آسانسورها قرار می‌گرفت، رخ می‌داد. اما در آسانسورهای جدید این اتفاق نخواهد داد چرا که اگر بیشتر از ظرفیت آسانسور افراد را سوار شوند درب کابین بسته نخواهد شد.
- تکان خوردن کابین
تکان خوردن کابین شاید باعث نگرانی شما شود ولی هیچگاه به عنوان نشانه یک خطر جدی در نظر گرفته نمی‌شود. در آسانسورهای قدیمی این اتفاق به دلیل گرم نشدن روغن مورد استفاده در سیستم هیدرولیک رخ میدهد و یا در آسانسورهای کششی هرگاه موتور تنظیم نباشد و یا یک استهلاک معمولی به وجود آمده باشد شما شاهد تکان‌خوردن آسانسور خواهید بود.
اقدامات مهم برای ایمنی آسانسور در زمان استفاده
علاوه بر عواملی که در ساخت و طراحی آسانسور باید لحاظ شود تا ایمنی آن تامین گردد، در زمان استفاده از آسانسور نیز باید به برخی نکات توجه داشته باشید. با دانستن این که چه عواملی در ایمنی آسانسور تاثیرگذار است بی شک درک موارد زیر برای شما راحت تر خواهد بود.
● برای بررسی مشکلات ایمنی آسانسور سراغ تکنسین‌های ماهر بروید
بررسی‌های انجام شده نشان دهنده این است که تقریبا همه مواردی که آسانسور دچار مشکل میشود به دلیل رعایت نکردن نکات ایمنی در زمان نصب، سرویس و نگهداری و استفاده است. تکنسین‌های ماهر و با تجربه همواره کوچکترین مسائل ایمنی را نیز در نظر دارند و همین باعث میشود که نتیجه عمل آنها بسیار مناسب تر از افرادی باشد که صرفاً برای رفع تکلیف روی وضعیت آسانسور شما نظارت میکنند.
● انجام سرویس دهی در زمان مشخص
در ابتدای مطلب گفت اینکه آسانسورها امروزه یکی از بخش‌های پر استفاده در هر ساختمانی هستند و همین موضوع باعث شده است که استهلاک آنها بالا برود. در صورتی که به این استهلاک توجهی نداشته باشید درگذرزمان بخش‌های مختلف آسانسور شما خراب شده و باعث کاهش درصد ایمنی آسانسور شما خواهند شد. بازرسی‌ها باید در بازه‌های زمانی مشخص و توسط افراد با تجربه در این زمینه انجام شوند و بعد از هر مرحله بررسی فرد مورد نظر شما تایید که این آسانسور هیچ مشکلی ندارد. همچنین بررسی‌های سالانه که برای آسانسورهای انجام میشود به صورت کامل هستند و تمامی قطعات آسانسور مورد بررسی قرار میگیرند. این موضوع به شما کمک میکند که بتوانید به راحتی اگر مشکلی در بخشی از آسانسور شما بوجود آمده از آن باخبر شوید و قبل از آن که به سایر بخش‌ها آسیب وارد شود، اقدامات لازم را برای تعمیر و نگهداری آن انجام دهید.
● اصول ایمنی استفاده از آسانسور را رعایت کنید
رعایت درست از آسانسورها قطعا تاثیر زیادی روی ایمنی آسانسور دارد و رعایت آنها علاوه بر بالا بردن امنیت شما، به افزایش عمر مفید آسانسور نیز کمک میکند. مواردی که در دسته استفاده نادرست از آسانسور قرار میگیرند عبارتند از:
- وزن قابل تحمل آسانسور مقدار مشخصی است و سوار شدن تعداد بالا یا حمل و نقل بارهای سنگین با آن باعث میشود که آسانسور شما در میان مسیر متوقف شود. البته در صورتی که تعداد افرادی که به آسانسورهای جدید وارد میشوند بیشتر از حد مشخص شده باشد، درب آسانسور بسته نخواهد شد.
- فشار دادن دکمه‌های کابین به صورت مداوم هیچ تاثیری در عملکرد آن نخواهد داشت و فقط باعث خراب شدن آنها میشود، پس این کار را انجام ندهید و مراقب باشید که کودکانتان نیز برای بازی دکمه‌ها را فشار ندهند.
اصول ایمنی آسانسور در زمان بروز حادثه
- در صورتی که درون آسانسور بودید و آن بین طبقات متوقف شد بهترین کار این است که کف کابین بنشینید و از انجام اقدامات اضافه بپرهیزید.
- اولین قدم در صورت بروز هر اتفاقی در آسانسور این است که آرامش و خونسردی خود را حفظ کنید و بعد از دکمه تلفن اضطراری یا زنگ خطر را فشار دهید. همچنین می‌توانید با جسمی سخی که به همراه دارید به درب آسانسور ضربه بزنید و یا اگر توانایی استفاده از تلفن همراه را دارید با یک فرد متخصص تماس بگیرید. نکته مهمی که در این قسمت باید در نظر داشته باشید این است که فضای آسانسور دارای تهویه مناسب دائمی و چراغ پشتیبان است، پس نیاز نیست نگران کمبود اکسیژن و یا تاریک شدن فضا باشید.
- اگر درون آسانسور ماندید به هیچ عنوان سعی نکنید از قسمت بالایی و سقف آسانسور خارج شوید، انجام این کار ممکن است باعث مرگ شما شود.
- به هیچ عنوان در زمان بروز حوادثی مانند زلزله (حتی خیلی خفیف)، آتش سوزی و در زمان بروز نقص فنی وارد آسانسور نشوید.
- به هیچ عنوان سعی نکنید با اهرم یا وسیله ای مشابه درب آسانسور را باز کنید، چرا که این کار ممکن است باعث گیر کردن درب و سخت تر شدن روند باز شدن آن توسط تیم نجات شود.
- زمانی که تیم نجات در حال باز کردن درب کابین آسانسور است از درب فاصله بگیرید.